Ιδανικά για το πρωινό, με τυρί, με βούτυρο και μέλι, με αλλαντικά ή με τομάτα και φέτα, τα παραδοσιακά παξιμάδια γίνονται από αλεύρι διαφόρων δημητριακών: καλαμποκιού, κριθαριού, σίτου, σίκαλης  ή και χαρουπάλευρο. Πρόκειται για ψωμί ψημένο δύο φορές, ώστε να αποβάλλει όλα τα υγρά του και να διατηρείται  για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κι αυτό, γιατί σε άλλες εποχές, οι οικογένειες δεν είχαν την οικονομική ευχέρεια να έχουν φρέσκο ψωμί καθημερινά. Το παξιμάδι ήταν  μ΄ άλλα λόγια το ψωμί των φτωχών, αυτών που περνούσαν την ημέρα τους στο χωράφι ή στα ζώα.

Τα παξιμάδια τα  συναντάμε από τους αρχαίους χρόνους. Η  ονομασία τους ήταν «Διπυρίτης Άρτος», γιατί έμπαιναν δυο φορές στην πυρά (φούρνο). Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν ταυτιστεί με την κρητική διατροφή, αφού συνόδευαν τους Μινωίτες στα θαλασσινά τους ταξίδια. Απ’ την Κρήτη φαίνεται ότι ξεκινούν και οι διάφορες ποικιλίες παξιμαδιών, που σιγά σιγά εξαπλώθηκαν σε όλη τη χώρα και προσαρμόστηκαν στις συνθήκες της αγροτικής  παραγωγής και τις προτιμήσεις των κατοίκων των περιοχών αυτών. ΄Έχουμε έτσι πλέον το  χωριάτικο, το κριθαρένιο ή  κριθαροκουλούρα, το επτάζυμο, το σταρένιο, τα γλυκά παξιμάδια και τις μπουκιές. Κι ακόμη παξιμάδια αλμυρά ή γλυκά, αρωματισμένα με γλυκάνισο, μαστίχα, χυμό και ξύσμα εσπεριδοειδών ή αλκοόλ, συνήθως κρασί.

Ιδιαίτερα γνωστός είναι ο ντάκος (ή κουκουβάγια) παραδοσιακό κρητικό πιάτο, με βάση το κρητικό παξιμάδι Π.Ο.Π, που είναι κριθαρένιο. Πάνω στο παξιμάδι, αφού άλλοτε προηγουμένως το μουλιάσουν κι άλλοτε όχι, τρίβεται ντομάτα και πάνω προστίθεται τυρί φέτα ή κρητική μυζήθρα σε μικρά κομμάτια. Με μια γενναία δόση ελαιόλαδου, αλάτι, ρίγανη, και μερικές φορές πιπέρι και ελιές ή κάπαρη ο ντάκος χαρίζει και το όνομά του σε ένα γρήγορο, εύκολο και κυρίως πλήρες και θρεπτικό γεύμα.

Τα παξιμάδια αποτελούν, με την ευχάριστη και ουδέτερη γεύση τους άριστο γλύκισμα για τσάι και καφέ.