Το τσαλαφούτι είναι κατσικίσιο ή πρόβειο τυρί με χαμηλά λιπαρά και βελούδινη υφή. Προέρχεται κυρίως από τη Δυτική Στερεά Ελλάδα, ωστόσο παράγεται και στις γειτονικές περιοχές της Ηπείρου.

Παρασκευάζεται κατά κανόνα στο τέλος της γαλακτικής περιόδου, όταν το γάλα έχει πιο παχύρευστη σύσταση. Πρώτα βράζεται και ταυτόχρονα αλατίζεται, στη συνέχεια σκεπάζεται και ψύχεται με νερό για περίπου 20 ημέρες, μέχρις ότου αποκτήσει παχύρρευστη μορφή ώστε να μπορεί να καταναλωθεί.

Διαθέτει γεμάτη γεύση και καταναλώνεται σκέτο (ως ορεκτικό ή συνοδευτικό άλλων φαγητών), αλλά και ως υλικό για πίτες. Έχει αρκετά κοινά με το κατίκι Δομοκού,  το πηχτόγαλο Χανίων και το ξύγαλο Σητείας.